Menugueto
Clinopodium nepeta
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Manugueto, Calament, Erbo-fino, Mentastre.
Noms en français : Calament népéta, Petit calament.
Descripcioun :La menugueto es uno planto coumuno di relarg secarous que recouneissèn quouro la trepejan. Sènt qu'embaumo qu'èi pas trop poussible de s'engana ! Flouris au mitan de l'estiéu e peréu en autouno. Fai de pichòti flour roso loungarudo pas trop serrado lis uno dis autro.
Usanço :Se pòu n'en faire de tisano qu'èi bono pèr l'estouma e d'un biais generau pèr li proublèmo de digestioun. En Toscano, lou bouton dins lou manja ounte remplaço la majourano-fèro, Origanum vulgare.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Clinopodium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Colo
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Clinopodium nepeta (L.) Kuntze, 1891
(= Calamintha nepeta (L.) Savi, 1798 )
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753